سال ۱۴۰۱ با همه فراز و فرودها پایان یافت؛ سالی که بیشتر مجتمع‌های پتروشیمی با تحقق برنامه‌های تولید، رکودهای تازه‌ای در تولید و فروش ثبت کردند و درآمدزایی و ارزآوری مناسبی را برای کشور ایجاد کردند و بیش از ۹۰ درصد درآمد ارزی پتروشیمی‌های کشور به سامانه نیما تزریق شد.
تاریخ انتشاريکشنبه ۶ فروردين ۱۴۰۲ - ۰۹:۱۶
تحولات صنعت پتروشیــــمی در سالی که گذشت
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی عصر گمرک، طرح‌های پتروشیمی نیز با قدرت مراحل تکمیل و اجرا را پیش بردند تا روند صعودی توسعه صنعت پتروشیمی ایران همچون گذشته ادامه داشته باشد. نکته حائز اهمیت در این میان، حرکت شرکت‌های پتروشیمی به‌سوی استفاده حداکثری از توانمندی‌های داخلی است که گام‌های بلندی در بومی‌سازی و داخلی‌سازی کاتالیست‌ها، تجهیزات و کالاها و فناوری‌های صنعت پتروشیمی ایران برداشته شده و در برنامه هفتم و هشتم توسعه نیز برنامه‌ریزی حداکثری برای به‌کارگیری شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و مراکز عملی در روند توسعه و تکمیل زنجیره ارزش این صنعت شده است.
بررسی مداوم پیشرفت اجرای طرح‌های پتروشیمی، گسترش دیپلماسی انرژی، عمل به مسئولیت اجتماعی و اجرای طرح‌های زیست محیطی، راهکارهای مختلف برای تأمین منابع مالی طرح‌ها و تأمین خوراک پتروشیمی‌ها از امور متداول هر ساله این صنعت است که امسال نیز با قدرت و جدیت تمام و با مدیریت شرکت مادر تخصصی شرکت ملی صنایع پتروشیمی تداوم داشته است.
صنعت پتروشیمی ایران سال ۱۴۰۱ با ۷۰ مجتمع فعال و ظرفیتی حدود ۹۲ میلیون تن، نزدیک به ۷۰ میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی را تولید کرد. در این گزارش به اهم رویدادهای حوزه صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ نگاهی اجمالی شده است.
ورود رسمی پایین‌دستی‌ها به بالادست: امضای تفاهم‌نامه ۳ میلیارد دلاری شرکت ملی نفت ایران با هلدینگ‌های پتروشیمی در بیست‌وششمین نمایشگاه نفت به‌منظور توسعه میدان‌های نفت و گاز، ورود رسمی پایین‌دستی‌ها به بالادست صنعت نفت است. هلدینگ خلیج فارس مسئولیت مطالعه توسعه مخزن مارون، مارون خامی و جمع‌آوری گازهای همراه میدان‌های دارخوین و غرب کارون، مشارکت گروه باختر، پتروفرهنگ و پارس پتروزاگرس مطالعه توسعه میدان‌های گازی گردان، خارتنگ و پازن، مشارکت مجموعه‌های اهداف و مهندسی و ساختمان نفت مطالعه توسعه مخزن گازی قلعه نار و میدان نفتی آذر و شرکت پالایش پارسیان سپهر استحصال اتان از ۹ پالایش پارس جنوبی را عهده‌دار شدند. بر اساس این تفاهم‌نامه‌ها، هلدینگ‌های پتروشیمی با سرمایه‌گذاری در توسعه میدان‌های نفتی و گازی گامی بلند برای تأمین خوراک پایدار واحدهای پتروشیمی و توسعه این صنعت برداشتند.
نمایشگاه بیست‌وششم؛ ورود رسمی پایین‌دستی‌ها به بالادست
گسترش دیپلماسی: مرتضی شاهمیرزایی، معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی، گسترش دیپلماسی انرژی را سیاست مهم دولت اعلام می‌کند و می‌گوید: با توجه به توسعه‌ای خیره‌کننده که برای صنعت پتروشیمی برنامه‌ریزی شده است، بی‌شک محصولات پتروشیمی باید به کشورهای هدف برسد، بنابراین نیازمند افزایش تعاملات با این کشورها هستیم که در این زمینه سفرهای بسیاری از سوی سرمایه‌گذاران و هلدینگ‌ها و متقاضیان محصولات و شرکت‌های تولیدکننده انجام شده تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توسعه‌ای، همچنین محصولات پتروشیمی ایران به کشورهای خارجی معرفی شود، همچنین کشورهای آمریکای لاتین نیز علاقه‌مند همکاری در صنعت پتروشیمی ایران هستند و افزون بر اینکه محصولات پتروشیمی ایران را خریداری می‌کنند، برای سرمایه‌گذاری نیز اعلام آمادگی کرده‌اند.
هلدینگ خلیج فارس نیز امسال همسو با این هدف، به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت ایران میزبان هیئتی متشکل از رئیس و اعضای انجمن فدرال حمایت از اقتصاد و تجارت خارجی آلمان، محمود فرازنده سفیر ایران در آلمان، مسئول میز آلمان در وزارت خارجه ایران بود. این دیدار با هدف همکاری در زمینه تولید محصولات پتروشیمی، تأسیسات و تجهیزات و احیا و گسترش روابط دو کشور در صنعت پتروشیمی برگزار شد.
تولید ۲۱ محصول راهبردی: مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی اردیبهشت‌ماه امسال در نشست با مدیران و رؤسای ستادی شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام کرد: ۲۱ محصول راهبردی صنعت پتروشیمی همسو با سند تحول دولت شناسایی شده و برنامه‌ریزی برای داخلی‌سازی آنها آغاز شده است. وی با تأکید بر لزوم همگرایی در روند توسعه صنعت ارزش‌آفرین پتروشیمی افزود: با توجه به ابلاغ برنامه تحول از سوی دولت سیزدهم، اقدام‌های مؤثری در شرکت ملی صنایع پتروشیمی آغاز شده و توسعه زنجیره ارزش راهبرد نخست در توسعه صنعت پتروشیمی است.
صادرات کاتالیست ایرانی: با گسترش دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم، کاتالیست‌های ایرانی به کشورهای همسایه و منطقه صادر شد. مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ۲۴ خردادماه در آیین تکریم و معارفه رئیس پژوهشگاه صنعت نفت با اعلام خبر صادرات کاتالیست ایرانی به روسیه گفت: ان‌شاءالله تا پنج سال آینده جشن ملی تکمیل شدن چرخه صنعت پتروشیمی را می‌گیریم. روسیه از جمله کشورهایی است که کاتالیست ایرانی را با موفقیت در مجتمع‌های خود استفاده کرد و پس از تأیید سفارش‌های جدیدی را با حجم بیشتر ثبت کرد. مرتضی شاهمیرزایی، پنجشنبه، ۱۷ آذرماه در همایش مدیران ارشد صنعت نفت بیان کرد: کاتالیست‌های ایرانی با موفقیت در حال استفاده در مجتمع‌های پتروشیمی روسیه هستند. روس‌ها هم باور نمی‌کردند که کیفیت کاتالیست‌ها تا این حد بالا باشد، زیرا کاتالیست‌های چینی در راکتورهای مجتمع‌های پتروشیمی آنها جواب نداده بود، آنها باور کردند که کیفیت کاتالیست‌های ایرانی بالاست و با بهترین‌های جهان رقابت می‌کند.
بومی‌سازی: سیدرضا قاسمی‌شهری، مدیرعامل شرکت پتروشیمی شهید تندگویان در ۲۹ خردادماه امسال در مجمع عمومی عادی سالانه و مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت پتروشیمی شهید تندگویان از بومی‌سازی کاتالیست پالادیوم خبر داد. شرکت پتروشیمی کارون نیز شهریورماه امسال با همکاری یک شرکت دانش‌بنیان از پنجمین محصول دانش‌بنیان خود رونمایی کرد که می‌تواند با تأمین نیاز داخل از خروج ۱۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کند. محصول تازه KLM۱۰۰-C شرکت پتروشیمی کارون به‌عنوان نوزدهمین محصول از سبد محصولات و پنجمین محصول دانش‌بنیان این شرکت، ویژه چسب‌های لمینت است که بیشترین کاربرد را در سیستم بسته‌بندی مواد غذایی دارد که با رونمایی از این محصول، کشور از واردات این چسب بی‌نیاز شود. همچنین پتروشیمی کارون با تولید مواد اولیه فوم مصرفی در صندلی خودرو با عنوان KCS-۲۰، ایران را در تولید این محصول کاربردی در کشور هم خودکفا کرد.
پتروشیمی کارون، ایران را در زمینه تجهیزات اساسی صنایع خودروسازی خودکفا کرد
بهره‌برداری دی آریا پلیمر خمین: واحد پلی‌پروپیلن شرکت پتروشیمی دی آریا پلیمر خمین با ظرفیت سالانه ۱۷۵ هزار تن در ۳۱ تیرماه ۱۴۰۱ به بهره‌برداری رسمی رسید. در این واحد پتروشیمی که خوراک مورد نیازش از پالایشگاه شازند اراک تأمین می‌شود، ۱۷ گرید هموپلیمر و ۱۱ گرید کوپلیمر تولید می‌شود که حدود ۱۷ درصد از پلی‌پروپیلن مورد نیاز صنایع پایین‌دستی کشور را تأمین می‌کند.
PDH/PP پالایش پارسیان سپهر: عملیات اجرایی طرح تولید پروپیلن از پروپان (PDH/PP) شرکت پالایش پارسیان سپهر شهریورماه ۱۴۰۱ با هدف تکمیل زنجیره ارزش و ظرفیت تولید سالانه ۴۵۰ هزار تن پروپیلن، ۳۰۰ هزار تن پلی‌پروپیلن، ۱۰۰ هزار تن آکریلیک اسید و سوپرجاذب‌ها آغاز شد. این طرح به‌منظور افزایش زنجیره ارزش ۵۳۶ هزار تن پروپان از محل تولیدات شرکت پالایش پارسیان سپهر با سرمایه ۴۸۸ میلیون یورو و ۲۹۰۰۰ هزار میلیارد ریالی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس احداث خواهد شد. این طرح کمکی بسزا به ارزآوری و قطع وابستگی کشور به واردات محصولات پایین‌دستی پروپیلن خواهد کرد.
PDH/PP پتروشیمی پارس: عملیات اجرایی طرح PDH/PP پتروشیمی پارس هفتم شهریورماه ۱۴۰۱ آغاز شد. طرح PDH پتروشیمی پارس با ظرفیت تولید ۶۰۰ هزار تن پروپیلن و ۵۰۰ هزار تن پلی‌پروپیلن و سرمایه‌گذاری ۶۴۵ میلیون دلار و ۶۶ هزار میلیارد ریال در مدت ۴۸ ماه در منطقه ویژه اقتصادی پارس (عسلویه) احداث می‌شود. سالانه ۷۰۰ هزارتن پروپان از محل تولیدات پتروشیمی پارس و ۳.۸ هزارتن اتیلن از پتروشیمی‌های منطقه به‌عنوان خوراک در این واحد مصرف می‌شود. بازگشت سرمایه این طرح ۱۷.۱۸ درصد و دوره بازگشت سرمایه عادی از زمان احداث، هشت سال و نیم و درآمد کل سالانه در زمان بهره‌برداری کامل ۵۶۷ میلیون دلار است که سود خالص سالانه ۱۶۰ میلیون دلاری نصیب پتروشیمی پارس خواهد کرد.
آغاز عملیات اجرایی PDH شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس: شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس تولید پلی‌پروپیلن را به‌منظور تکمیل زنجیره ارزش و تولید ارزش افزوده و اشتغال‌زایی در منطقه بهبهان در دستور کار قرار داد و به این منظور عملیات اجرایی طرح تولید پروپیلن از پروپان (PDH) را شهریورماه امسال آغاز کرد. این طرح در دوران اجرا برای حدود ۵ هزار نفر و در دوران بهره‌برداری برای ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر اشتغال‌زایی مستقیم خواهد داشت.
مسئولیت اجتماعی: شرکت‌های پتروشیمی هرساله نگاهی ویژه به محیط پیرامونی داشته و دارند، ضمن اینکه پتروشیمی‌های ماهشهر و عسلویه از طریق شورای راهبردی منطقه همکاری لازم در زمینه عمل به مسئولیت اجتماعی را دارند و هزینه‌هایی را به‌صورت جداگانه در این حوزه صرف می‌کنند. برای نمونه، عملیات اجرایی ساخت سالن چندمنظوره ورزشی شهرک پردیس شهرستان جم هفتم شهریورماه هم‌زمان با هفته دولت و با دستور جواد اوجی، وزیر نفت آغاز شد. ۵۳۰۰ نفر افراد ساکن در شهرک پردیس جم به اضافه حدود ۳ هزار نفر از خانواده‌های کارکنان صنعت پتروشیمی ساکن در شهرستان جم، همچنین گروه‌های مختلف محلی از جامعه پیرامونی از این سالن بهره‌مند خواهند شد. این سالن به مساحت ۲۳۵۰ مترمربع و ۴ هزار مترمربع محوطه بیرونی سالن به‌منظور انجام ورزش‌های فوتسال، والیبال، بسکتبال، هندبال، صخره‌نوردی و برخی ورزش‌های گروهی با سرمایه‌گذاری ۱۲۰ میلیارد ریالی در مدت حدود ۶ ماه از سوی شرکت عملیات غیرصنعتی پازارگاد احداث می‌شود.
تحولات صنعت پتروشیــــمی در یک‌هزار و چهارصـــد و یـــک
بهره‌برداری از چهار طرح پایین‌دستی: چهار طرح پایین‌دستی صنایع پتروشیمی با محوریت اقتصاد مقاومتی و در چارچوب طرح‌های دانش‌بنیان دهم شهریورماه امسال با دستور محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهوری از طریق ویدئوکنفرانس در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی به بهره‌برداری رسید. این طرح‌ها با هدف خودکفایی و بهره‌گیری از دانش فنی، ظرفیت و توان داخلی در مسیر توسعه متوازن و تکمیل زنجیره ارزش تولید محصولات پتروشیمی با سرمایه‌گذاری ۱۰۰ درصدی بخش خصوصی و با حمایت سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی احداث شده است. شرکت بهین پلیمر آریایی واحد تولید کاتالیست صنعتی از گروه صنعتی رجال با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیارد ریال در محل سایت ۳ منطقه، واحد تولید کاغذ و مقوا از کربنات کلسیم از شرکت پترونیکان جنوب با سرمایه‌گذاری ۷۰۰ میلیارد ریال به اضافه ۲.۶ میلیون دلار سرمایه‌گذاری ارزی در سایت یک منطقه، واحد تولید اسید بنزوئیک و اسید ترفتالیک خام از شرکت شادبه افروز سبلان گستر با سرمایه‌گذاری ۳۳۰ میلیارد ریال و طرح تولید کامپاند و گرانول پی‌وی‌سی و بازیافت محصول off گرید جامد از شرکت سینا سود با سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیارد ریال نیز در سایت یک منطقه امروز افتتاح شدند.
راه‌اندازی نخستین سامانه آزمون راکتوری کاتالیست سنتز آمونیاک فشار بالا: شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ با همکاری یک شرکت دانش‌بنیان، نخستین سامانه «آزمون راکتوری کاتالیست سنتز آمونیاک فشار بالا» در کشور را طراحی و راه‌اندازی کرد. طراحی و ساخت این سامانه با هدف تأیید عملکرد کاتالیست تولید داخل در شرایط عملیاتی صنعتی از سوی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با همکاری شرکت دانش‌بنیان «الکترونیک پیشرفته هرمان» برای نخستین بار در کشور اجرا شد.
ایران‌پلاست: شانزدهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست در ۳۰ شهریورماه امسال به مدت چهار روز در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد. ۶۱۰ شرکت داخلی و خارجی در ۱۵ سالن به اضافه فضای باز در نمایشگاه ایران‌پلاست امسال حضور داشتند که در فضایی به مساحت ۶۵ هزار مترمربع جانمایی شدند. ۱۰ شرکت خارجی و هیئت‌هایی از ۱۹ کشور جهان در شانزدهمین نمایشگاه ایران‌پلاست حضور داشتند. این هیئت‌ها از پاکستان، صربستان، قزاقستان، سوریه، لبنان، جمهوری آذربایجان، ترکیه، جمهوری نخجوان، اقلیم کردستان عراق، تونس، قطر، عمان، افغانستان، برزیل، گرجستان، ازبکستان، رومانی، عراق، بوسنی و هرزگوین، لهستان و اسپانیا بودند. در شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست ۲۰ نشست تخصصی، میزگرد و کارگاه با حضور متخصصان، مدیران و مسئولان حوزه پتروشیمی برگزار شد.
تحولات صنعت پتروشیــــمی در یک‌هزار و چهارصـــد و یـــک
سند جامع کاتالیست صنعت نفت: نسخه روزآمدشده سند جامع کاتالیست صنعت نفت در روز پایانی شهریورماه امسال در حاشیه شانزدهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست رونمایی شد. مجید دفتری، مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در این آیین گفت: در یک سال گذشته شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز علمی داخلی روزآمد کردن سند بومی‌سازی کاتالیست‌های صنعت پتروشیمی را انجام داده است. وی افزود: هم‌اکنون ۹۹ نوع کاتالیست، جاذب و آغازگر در صنعت پتروشیمی کشور وجود دارد، ضمن اینکه پژوهشگران صنعت پتروشیمی با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت تاکنون توانسته‌اند ۸۸ مورد از این کاتالیست‌ها را بومی‌سازی و تولید کنند و با توجه به روزآمد کردن سند کاتالیست کشور، باقی کاتالیست‌ها نیز تا پایان دولت سیزدهم بومی شود.
امضای ۶ سند همکاری پژوهش و فناوری پتروشیمی: حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان از رویکردهای اساسی وزارت نفت دولت سیزدهم و شرکت ملی صنایع پتروشیمی به‌عنوان زیرمجموعه آن است. تفاهم‌نامه و قراردادهای بسیاری به‌منظور استفاده حداکثری از توانمندی شرکت‌های داخلی در سال ۱۴۰۱ منعقد شده است. برای نمونه، ۶ قرارداد، موافقت‌نامه و تفاهم‌نامه همکاری هم‌زمان با دومین روز شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست میان شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی و شرکت‌های دانش‌بنیان امضا شد. مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری قرارداد اعطای حق استفاده از دانش فنی (لیسانس)، تهیه بسته طراحی فرآیندی واحد تولید پلی‌اتیلن با ظرفیت ۸۵ هزار تن در سال را با شرکت ابنیه فنی تهران، قرارداد اعطای حق استفاده از دانش فنی (لیسانس) تولید فعال‌کننده کربنات پتاسیم با ظرفیت ۱۵۰ هزار تن در سال را با شرکت آریا افق فیار، تفاهم‌نامه همکاری در زمینه ساخت راکتور سنتز متانول، پکیج WHB، پکیج ریفرمر اولیه و پکیج ریفرمر ثانویه(ATR) ، تأمین رفرکتوری و انجام عملیات نصب رفرکتوری واحد تولید متانول هم با شرکت ماشین‌سازی تاشا، تفاهم‌نامه همکاری در ارائه خدمات فنی، پژوهشی و مشاوره در زمینه توسعه محصول، رفع مشکلات فرآیندی، تجهیزاتی، افزایش تولید، توسعه و کسب دانش فنی فرآیندهای مرتبط با تولید مواد پتروشیمی، کاتالیست و غشاهای صنعتی و احداث واحدهای جدید در زنجیره تکمیلی و ارزش پتروشیمی با هلدینگ صبا انرژی زیرمجموعه شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری، موافقت‌نامه همکاری در طراحی و ساخت سیستم‌های انتقال مواد و بسته‌بندی واحدهای تولید الفین را با شرکت کنترل فرآیند رادمان و موافقت‌نامه همکاری در زمینه طراحی و ساخت خطوط بسته‌بندی تولید پلی‌الفین را با شرکت افرا ونداد ایرانیان امضا کرد.
مرکز خودکفایی صنعت پتروشیمی: «مرکز خودکفایی صنعت پتروشیمی» با هدف استفاده حداکثری از همه ظرفیت‌های علمی و پژوهشی کشور در مسیر توسعه صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ راه‌اندازی شد. این مرکز با هدف ارتقای بهره‌مندی از توان شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، سازندگان داخلی و دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، با تجمیع فعالیت‌های ساخت داخل تجهیزات و لوازم یدکی مورد نیاز صنعت، AVL صنعت پتروشیمی و توسعه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان آغاز به فعالیت کرد.
آغاز عملیات اجرایی طرح پتروالفین فن‌آوران: عملیات اجرایی پروژه یک میلیون و ۶۵۰ هزار تنی پتروالفین فن‌آوران در پاییز ۱۴۰۱ کلید خورد و پس از تکمیل مطالعات امکان‌سنجی و صدور مجوزهای لازم، با مشارکت سهامداران خود وارد مرحله عملیاتی ساخت شد. قرار است در گام نخست، زمینه‌سازی لازم برای احداث کارخانه تولیدی صورت پذیرد که طی آن علاوه بر آماده‌سازی معابر پیرامونی و داخلی، ساخت دو مخزن ۵۰ هزار تنی ذخیره متانول با مجموع ۱۰۰ هزار تن ظرفیت در دستور کار قرار دارد. هدف از احداث این واحد با توجه به لزوم تغییر راهبردهای تولیدی از خام‌فروشی به سوی اهداف با سودآوری مطمئن و پایدارتر، تأمین خوراک لازم برای زنجیره ارزش تعریف شده این محصول در پتروالفین فن‌آوران اعلام شده است. قرار است با توسعه زنجیره تولید در حوزه صنایع پایین‌دست متانول، سالانه ۲۸۰ هزار تن پلی‌اتیلن سبک و سنگین خطی و ۴۵۰ هزار تن پلی‌پروپیلن در کنار دیگر محصولات جانبی تولید شود. این طرح در فاز پروژه حدود ۳ تا ۴ هزار نفر اشتغال‌زایی مستقیم خواهد داشت و در زمان بهره‌برداری و عبور از فاز پروژه دارای ساختار نیروی انسانی ۸۰۰ نفری خواهد بود.
تدوین سند راهبردی پدافند غیرعامل در صنعت پتروشیمی: هدف از تدوین سند راهبردی و نقشه راه پدافند غیرعامل برای صنعت پتروشیمی کشور، شناسایی چالش‌ها و مسائل اساسی پدافندی این صنعت و تبیین راهبردهای کلیدی و سیاست‌های کلان پدافند غیرعامل با هدف رفع مسائل اساسی به‌عنوان خطوط اصلی برای مدیریت کارآمد و تحقق هرچه بیشتر طرح‌ها در سطوح پایین‌تر بوده است.
بزرگ‌ترین معامله تاریخ خصوصی‌سازی ایران: بلوک ۱۲ درصدی هلدینگ خلیج فارس در سال ۱۴۰۱ به اهداف واگذار شد. با فروش بلوک ۱۲ درصدی سهام شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به ارزش کل ۱۰۸ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان، بزرگ‌ترین معامله تاریخ خصوصی‌سازی ایران به ثبت رسید.
آغاز عملیات اجرایی طرح پتروشیمی همت: عملیات اجرایی طرح «سبزواره پتروشیمی همت» با سرمایه‌گذاری ۳۰۰ میلیون یورو به‌منظور تولید سالانه یک میلیون و ۷۵ هزار تن اوره گرانول در ۲۲ آذرماه ۱۴۰۱ در عسلویه آغاز شد. طرح پتروشیمی همت در زمینه تولید اوره گرانول با استفاده از آمونیاک مازاد مجتمع‌های پتروشیمی داخل کشور و دی‌اکسید کربن مازاد حاصل از ونت‌های فرآیندی مجتمع‌های پتروشیمی پارس، پارسیان سپهر و فرساشیمی در منطقه عسلویه اجرا می‌شود. برآورد سرمایه‌گذاری ثابت داخلی و خارجی این طرح ۳۰۰ میلیون یورو است که با پایان عملیات اجرایی و ورود به عرصه بهره‌برداری، حدود ۶۰۰ هزار تن آمونیاک مازاد از دیگر مجتمع‌ها، ۸۳۰ هزار تن دی‌اکسید کربن مازاد از مجتمع‌های منطقه عسلویه به‌عنوان خوراک مصرف و روزانه ۳ هزار و ۲۵۰ تن اوره گرانول (معادل یک میلیون و ۷۵ هزار تن در سال) تولید می‌کند. از ویژگی‌های منحصربه‌فرد پروژه می‌توان به احداث واحد اوره گرانول بدون احداث واحد آمونیاک اشاره کرد که برای نخستین بار در ایران اجرا شده است و نمونه مشابه در کشور ندارد.
عملیات اجرایی طرح پتروشیمی همت آغاز شد
آغاز عملیات اجرایی طرح GTX پتروشیمی تفتان آریا: عملیات اجرایی طرح تبدیل گاز به محصولات با ارزش افزوده بالاتر (GTX) شرکت پتروشیمی تفتان آریا در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ آغاز شد. برای اجرای گام نخست این طرح که در چابهار، قطب سوم صنایع پتروشیمی ایران احداث می‌شود، ۱.۴ میلیارد دلار اعتبار در نظر گرفته شده است. هدف از اجرای طرح GTX، تولید محصولات پایین‌دست زنجیره ارزش متانول، شامل اسید استیک، فرمالدئید، وینیل استات مونومر و محصولات زنجیره پلی‌ال (پلی یورتان) شامل بوتان دیول و… است. قرار گرفتن در قطب سوم صنایع پتروشیمی کشور در موقعیت راهبردی مرزهای جنوب شرقی کشور و دسترسی به بازارهای صادراتی شرقی و ایجاد اشتغال و امیدآفرینی در سیستان و بلوچستان و منطقه محروم چابهار از مهم‌ترین ویژگی‌ها و آثار مطلوب احداث طرح تبدیل گاز به محصولات با ارزش افزوده بالاتر در چابهار است.
رونمایی از پنج دستاورد فناورانه پژوهش و فناوری پتروشیمی: هم‌زمان با دهه فجر سال ۱۴۰۱ از پنج دستاورد پژوهشی و فناورانه شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی رونمایی شد. تولید موفقیت‌آمیز صنعتی پلی‌اتیلن سنگین با کاتالیست بومی‌شده SAZ در پتروشیمی ایلام، تولید موفقیت‌آمیز صنعتی کاتالیست روپک و ساخت و راه‌اندازی واحد تولید آن در شرکت پتروشیمی شازند، صنعتی شدن کاتالیست پالادیوم با همکاری پتروشیمی شهید تندگویان، بومی‌سازی کاتالیست دی‌متیل‌اتر و منشور بومی‌سازی کاتالیست‌های پتروشیمی از دستاوردهای شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی است که رونمایی شدند.
اعطای لیسانس تولید متانول: آیین امضای قرارداد اعطای لیسانس تولید متانول شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی به شرکت صنایع پتروشیمی لورچ در ۱۶ بهمن‌ماه در حاشیه نخستین نمایشگاه و همایش تخصصی کاتالیست صنعت نفت برگزار شد.
بهره‌برداری از پتروشیمی پارس‌گلایکول: مجتمع پتروشیمی پارس گلایکول با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۵۵۰ هزار تن در یازدهم اسفندماه به دستور رئیس‌جمهوری در فاز دوم پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس افتتاح شد. ظرفیت تولید پتروشیمی پارس گلایکول در مجموع ۵۵۳ هزار و ۵۰۰ تن اتیلن گلایکول است که منواتیلن گلایکول به ظرفیت ۵۰۰ هزار تن به‌عنوان محصول اصلی و ۵۰ هزار تن دی‌اتیلن گلایکول و ۳ هزار و ۵۰۰ تن تری‌اتیلن گلایکول به‌عنوان محصولات جانبی در این مجتمع تولید خواهد شد. پتروشیمی پارس گلایکول ۳۴۰ هزار تن اتیلن از پتروشیمی بوشهر، سالانه ۲۲۶ میلیون مترمکعب اکسیژن از پتروشیمی دماوند و روزانه ۰.۰۲ میلیون مترمکعب گاز طبیعی از شرکت ملی گاز به‌عنوان خوراک دریافت می‌کند.
بهره‌برداری از مخازن نه‌گانه فاز دوم مخازن سبز پتروشیمی عسلویه: مخازن نه‌گانه فاز دوم مخازن سبز پتروشیمی عسلویه با ظرفیت ذخیره‌سازی ۴۱۴ هزار مترمکعب فرآورده‌های پتروشیمیایی و سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲۴ هزار میلیارد ریال، ۱۱ اسفندماه با دستور رئیس‌جمهوری بهره‌برداری رسمی شد. مخازن نه‌گانه فاز دوم مخازن سبز پتروشیمی عسلویه شامل ۶ دستگاه مخزن ذخیره‌سازی متانول و سه دستگاه مخزن ذخیره‌سازی فرآورده‌های اتیلن گلایکول با مجموع ظرفیتی بالغ بر ۴۱۴ هزار مترمکعب به همراه خطوط ارتباطی و صادراتی مورد نیاز تا درگاه بندر صادراتی پارس است که با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲۴ هزار میلیارد ریال از ابتدای سال ۱۴۰۰ در مدت ۲۴ ماه تکمیل و احداث شده است. فاز دوم مخازن سبز پتروشیمی عسلویه شامل ۱۳ مخزن است که اجرای پروژه مخازن نه‌گانه بخش اصلی این فاز محسوب می‌شود و چهار مخزن باقی‌مانده به تناسب تکمیل طرح‌های پتروشیمی فاز دوم پتروشیمی عسلویه وارد مدار می‌شوند.
تحولات صنعت پتروشیــــمی در یک‌هزار و چهارصـــد و یـــک
بهره‌برداری از واحد دوم ASU۲ شرکت دماوند انرژی عسلویه: واحد دوم از مجموعه ASU۲ (واحد هوای فشرده) و پست ۴۰۰/۲۳۰ کیلوولت شرکت دماوند انرژی عسلویه با دانش و فناوری روزآمد و استفاده از پیشرفته‌ترین ماشین‌آلات به بهره‌برداری رسید. واحد دوم از مجموعه ASU۲ شرکت دماوند انرژی عسلویه با دانش و فناوری روزآمد و استفاده از پیشرفته‌ترین ماشین‌آلات به تولید رسید. براساس این گزارش، با بهره‌برداری از این پروژه راهبردی با ظرفیت تولید ۷۲ هزار و ۵۰۰ نرمال مترمکعب اکسیژن، ۱۱ هزار نرمال مترمکعب نیتروژن، ۶ هزار و ۷۰۰ نرمال مترمکعب هوای ابزار دقیق و ۳ هزار و ۴۰۰ نرمال مترمکعب هوای سرویس، زمینه تأمین اکسیژن مورد نیاز شرکت‌های متقاضی این محصولات در فاز دوم پتروشیمی منطقه پارس مهیا شد.
آغاز عملیات اجرایی طرح PDH/PP پلیمر کنگان: عملیات اجرایی طرح PDH/PP پلیمر کنگان با هدف تکمیل زنجیره ارزش در یازدهم اسفندماه با حضور وزیر نفت و معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی آغاز شد. طرح پروپان به پروپیلن و پروپیلن به پلی‌پروپیلن (PDH/PP) شرکت توسعه پلیمر کنگان با ظرفیت اسمی سالانه ۶۰۰ هزار تن پروپیلن و ۶۰۰ هزار تن پلی‌پروپیلن در ضلع جنوب شرقی فازهای ۲۴-۲۲ پارس جنوبی احداث می‌شود. ۷۱۴ هزار تن پروپان مورد نیاز این طرح از پارس جنوبی و روزانه ۱.۲۸ میلیون مترمکعب گاز طبیعی از سوی شرکت ملی گاز ایران به‌عنوان خوراک تأمین می‌شود.
انتصابات سال: جواد اوجی، وزیر نفت در سال ۱۴۰۱ با صدور احکام جداگانه، احمد شکری و حسن عباس‌زاده را به‌عنوان عضو اصلی هیئت مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی منصوب کرد. همچنین مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با صدور احکامی در سال ۱۴۰۱، بیژن چگنی را به‌عنوان سرپرست مدیریت کنترل تولید این شرکت، سید محمود متفکریان به‌عنوان مشاور مدیرعامل و مدیر دفتر مرکزی حراست این شرکت، عباس غلامی به‌عنوان رئیس دفتر توسعه صنایع پایین‌دستی این شرکت، هادی شایق به‌عنوان دبیر جایزه تعالی صنعت پتروشیمی، عباس غلامی به‌عنوان مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی این شرکت، فرید دوستی به‌عنوان رئیس کل روابط عمومی شرکت ملی صنایع پتروشیمی و خدیجه کریمی به‌عنوان سرپرست مهندسی ساختار این شرکت منصوب کرد. افزون بر این مسعود حسنی به‌عنوان مدیر جدید شرایط اضطراری پتروشیمی‌های منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس و پیام برزگر به‌عنوان مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی از سوی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی منصوب شدند. عظیم شیراوند، رئیس سازمان حراست صنعت نفت نیز طی حکمی سیدمحمود متفکریان را به‌عنوان «معاون سازمان و مدیر دفتر مرکزی حراست شرکت ملی صنایع پتروشیمی» منصوب کرد.
انتهای پیام/.
بررسی مداوم پیشرفت اجرای طرح‌های پتروشیمی، گسترش دیپلماسی انرژی، عمل به مسئولیت اجتماعی و اجرای طرح‌های زیست محیطی، راهکارهای مختلف برای تأمین منابع مالی طرح‌ها و تأمین خوراک پتروشیمی‌ها از امور متداول هر ساله این صنعت است که امسال نیز با قدرت و جدیت تمام و با مدیریت شرکت مادر تخصصی شرکت ملی صنایع پتروشیمی تداوم داشته است.
صنعت پتروشیمی ایران سال ۱۴۰۱ با ۷۰ مجتمع فعال و ظرفیتی حدود ۹۲ میلیون تن، نزدیک به ۷۰ میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی را تولید کرد. در این گزارش به اهم رویدادهای حوزه صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ نگاهی اجمالی شده است.
ورود رسمی پایین‌دستی‌ها به بالادست: امضای تفاهم‌نامه ۳ میلیارد دلاری شرکت ملی نفت ایران با هلدینگ‌های پتروشیمی در بیست‌وششمین نمایشگاه نفت به‌منظور توسعه میدان‌های نفت و گاز، ورود رسمی پایین‌دستی‌ها به بالادست صنعت نفت است. هلدینگ خلیج فارس مسئولیت مطالعه توسعه مخزن مارون، مارون خامی و جمع‌آوری گازهای همراه میدان‌های دارخوین و غرب کارون، مشارکت گروه باختر، پتروفرهنگ و پارس پتروزاگرس مطالعه توسعه میدان‌های گازی گردان، خارتنگ و پازن، مشارکت مجموعه‌های اهداف و مهندسی و ساختمان نفت مطالعه توسعه مخزن گازی قلعه نار و میدان نفتی آذر و شرکت پالایش پارسیان سپهر استحصال اتان از ۹ پالایش پارس جنوبی را عهده‌دار شدند. بر اساس این تفاهم‌نامه‌ها، هلدینگ‌های پتروشیمی با سرمایه‌گذاری در توسعه میدان‌های نفتی و گازی گامی بلند برای تأمین خوراک پایدار واحدهای پتروشیمی و توسعه این صنعت برداشتند.
نمایشگاه بیست‌وششم؛ ورود رسمی پایین‌دستی‌ها به بالادست
گسترش دیپلماسی: مرتضی شاهمیرزایی، معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی، گسترش دیپلماسی انرژی را سیاست مهم دولت اعلام می‌کند و می‌گوید: با توجه به توسعه‌ای خیره‌کننده که برای صنعت پتروشیمی برنامه‌ریزی شده است، بی‌شک محصولات پتروشیمی باید به کشورهای هدف برسد، بنابراین نیازمند افزایش تعاملات با این کشورها هستیم که در این زمینه سفرهای بسیاری از سوی سرمایه‌گذاران و هلدینگ‌ها و متقاضیان محصولات و شرکت‌های تولیدکننده انجام شده تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری و توسعه‌ای، همچنین محصولات پتروشیمی ایران به کشورهای خارجی معرفی شود، همچنین کشورهای آمریکای لاتین نیز علاقه‌مند همکاری در صنعت پتروشیمی ایران هستند و افزون بر اینکه محصولات پتروشیمی ایران را خریداری می‌کنند، برای سرمایه‌گذاری نیز اعلام آمادگی کرده‌اند.
هلدینگ خلیج فارس نیز امسال همسو با این هدف، به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت ایران میزبان هیئتی متشکل از رئیس و اعضای انجمن فدرال حمایت از اقتصاد و تجارت خارجی آلمان، محمود فرازنده سفیر ایران در آلمان، مسئول میز آلمان در وزارت خارجه ایران بود. این دیدار با هدف همکاری در زمینه تولید محصولات پتروشیمی، تأسیسات و تجهیزات و احیا و گسترش روابط دو کشور در صنعت پتروشیمی برگزار شد.
تولید ۲۱ محصول راهبردی: مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی اردیبهشت‌ماه امسال در نشست با مدیران و رؤسای ستادی شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام کرد: ۲۱ محصول راهبردی صنعت پتروشیمی همسو با سند تحول دولت شناسایی شده و برنامه‌ریزی برای داخلی‌سازی آنها آغاز شده است. وی با تأکید بر لزوم همگرایی در روند توسعه صنعت ارزش‌آفرین پتروشیمی افزود: با توجه به ابلاغ برنامه تحول از سوی دولت سیزدهم، اقدام‌های مؤثری در شرکت ملی صنایع پتروشیمی آغاز شده و توسعه زنجیره ارزش راهبرد نخست در توسعه صنعت پتروشیمی است.
صادرات کاتالیست ایرانی: با گسترش دیپلماسی انرژی در دولت سیزدهم، کاتالیست‌های ایرانی به کشورهای همسایه و منطقه صادر شد. مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ۲۴ خردادماه در آیین تکریم و معارفه رئیس پژوهشگاه صنعت نفت با اعلام خبر صادرات کاتالیست ایرانی به روسیه گفت: ان‌شاءالله تا پنج سال آینده جشن ملی تکمیل شدن چرخه صنعت پتروشیمی را می‌گیریم. روسیه از جمله کشورهایی است که کاتالیست ایرانی را با موفقیت در مجتمع‌های خود استفاده کرد و پس از تأیید سفارش‌های جدیدی را با حجم بیشتر ثبت کرد. مرتضی شاهمیرزایی، پنجشنبه، ۱۷ آذرماه در همایش مدیران ارشد صنعت نفت بیان کرد: کاتالیست‌های ایرانی با موفقیت در حال استفاده در مجتمع‌های پتروشیمی روسیه هستند. روس‌ها هم باور نمی‌کردند که کیفیت کاتالیست‌ها تا این حد بالا باشد، زیرا کاتالیست‌های چینی در راکتورهای مجتمع‌های پتروشیمی آنها جواب نداده بود، آنها باور کردند که کیفیت کاتالیست‌های ایرانی بالاست و با بهترین‌های جهان رقابت می‌کند.
بومی‌سازی: سیدرضا قاسمی‌شهری، مدیرعامل شرکت پتروشیمی شهید تندگویان در ۲۹ خردادماه امسال در مجمع عمومی عادی سالانه و مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت پتروشیمی شهید تندگویان از بومی‌سازی کاتالیست پالادیوم خبر داد. شرکت پتروشیمی کارون نیز شهریورماه امسال با همکاری یک شرکت دانش‌بنیان از پنجمین محصول دانش‌بنیان خود رونمایی کرد که می‌تواند با تأمین نیاز داخل از خروج ۱۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کند. محصول تازه KLM۱۰۰-C شرکت پتروشیمی کارون به‌عنوان نوزدهمین محصول از سبد محصولات و پنجمین محصول دانش‌بنیان این شرکت، ویژه چسب‌های لمینت است که بیشترین کاربرد را در سیستم بسته‌بندی مواد غذایی دارد که با رونمایی از این محصول، کشور از واردات این چسب بی‌نیاز شود. همچنین پتروشیمی کارون با تولید مواد اولیه فوم مصرفی در صندلی خودرو با عنوان KCS-۲۰، ایران را در تولید این محصول کاربردی در کشور هم خودکفا کرد.
پتروشیمی کارون، ایران را در زمینه تجهیزات اساسی صنایع خودروسازی خودکفا کرد
بهره‌برداری دی آریا پلیمر خمین: واحد پلی‌پروپیلن شرکت پتروشیمی دی آریا پلیمر خمین با ظرفیت سالانه ۱۷۵ هزار تن در ۳۱ تیرماه ۱۴۰۱ به بهره‌برداری رسمی رسید. در این واحد پتروشیمی که خوراک مورد نیازش از پالایشگاه شازند اراک تأمین می‌شود، ۱۷ گرید هموپلیمر و ۱۱ گرید کوپلیمر تولید می‌شود که حدود ۱۷ درصد از پلی‌پروپیلن مورد نیاز صنایع پایین‌دستی کشور را تأمین می‌کند.
PDH/PP پالایش پارسیان سپهر: عملیات اجرایی طرح تولید پروپیلن از پروپان (PDH/PP) شرکت پالایش پارسیان سپهر شهریورماه ۱۴۰۱ با هدف تکمیل زنجیره ارزش و ظرفیت تولید سالانه ۴۵۰ هزار تن پروپیلن، ۳۰۰ هزار تن پلی‌پروپیلن، ۱۰۰ هزار تن آکریلیک اسید و سوپرجاذب‌ها آغاز شد. این طرح به‌منظور افزایش زنجیره ارزش ۵۳۶ هزار تن پروپان از محل تولیدات شرکت پالایش پارسیان سپهر با سرمایه ۴۸۸ میلیون یورو و ۲۹۰۰۰ هزار میلیارد ریالی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس احداث خواهد شد. این طرح کمکی بسزا به ارزآوری و قطع وابستگی کشور به واردات محصولات پایین‌دستی پروپیلن خواهد کرد.
PDH/PP پتروشیمی پارس: عملیات اجرایی طرح PDH/PP پتروشیمی پارس هفتم شهریورماه ۱۴۰۱ آغاز شد. طرح PDH پتروشیمی پارس با ظرفیت تولید ۶۰۰ هزار تن پروپیلن و ۵۰۰ هزار تن پلی‌پروپیلن و سرمایه‌گذاری ۶۴۵ میلیون دلار و ۶۶ هزار میلیارد ریال در مدت ۴۸ ماه در منطقه ویژه اقتصادی پارس (عسلویه) احداث می‌شود. سالانه ۷۰۰ هزارتن پروپان از محل تولیدات پتروشیمی پارس و ۳.۸ هزارتن اتیلن از پتروشیمی‌های منطقه به‌عنوان خوراک در این واحد مصرف می‌شود. بازگشت سرمایه این طرح ۱۷.۱۸ درصد و دوره بازگشت سرمایه عادی از زمان احداث، هشت سال و نیم و درآمد کل سالانه در زمان بهره‌برداری کامل ۵۶۷ میلیون دلار است که سود خالص سالانه ۱۶۰ میلیون دلاری نصیب پتروشیمی پارس خواهد کرد.
آغاز عملیات اجرایی PDH شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس: شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس تولید پلی‌پروپیلن را به‌منظور تکمیل زنجیره ارزش و تولید ارزش افزوده و اشتغال‌زایی در منطقه بهبهان در دستور کار قرار داد و به این منظور عملیات اجرایی طرح تولید پروپیلن از پروپان (PDH) را شهریورماه امسال آغاز کرد. این طرح در دوران اجرا برای حدود ۵ هزار نفر و در دوران بهره‌برداری برای ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر اشتغال‌زایی مستقیم خواهد داشت.
مسئولیت اجتماعی: شرکت‌های پتروشیمی هرساله نگاهی ویژه به محیط پیرامونی داشته و دارند، ضمن اینکه پتروشیمی‌های ماهشهر و عسلویه از طریق شورای راهبردی منطقه همکاری لازم در زمینه عمل به مسئولیت اجتماعی را دارند و هزینه‌هایی را به‌صورت جداگانه در این حوزه صرف می‌کنند. برای نمونه، عملیات اجرایی ساخت سالن چندمنظوره ورزشی شهرک پردیس شهرستان جم هفتم شهریورماه هم‌زمان با هفته دولت و با دستور جواد اوجی، وزیر نفت آغاز شد. ۵۳۰۰ نفر افراد ساکن در شهرک پردیس جم به اضافه حدود ۳ هزار نفر از خانواده‌های کارکنان صنعت پتروشیمی ساکن در شهرستان جم، همچنین گروه‌های مختلف محلی از جامعه پیرامونی از این سالن بهره‌مند خواهند شد. این سالن به مساحت ۲۳۵۰ مترمربع و ۴ هزار مترمربع محوطه بیرونی سالن به‌منظور انجام ورزش‌های فوتسال، والیبال، بسکتبال، هندبال، صخره‌نوردی و برخی ورزش‌های گروهی با سرمایه‌گذاری ۱۲۰ میلیارد ریالی در مدت حدود ۶ ماه از سوی شرکت عملیات غیرصنعتی پازارگاد احداث می‌شود.
تحولات صنعت پتروشیــــمی در یک‌هزار و چهارصـــد و یـــک
بهره‌برداری از چهار طرح پایین‌دستی: چهار طرح پایین‌دستی صنایع پتروشیمی با محوریت اقتصاد مقاومتی و در چارچوب طرح‌های دانش‌بنیان دهم شهریورماه امسال با دستور محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهوری از طریق ویدئوکنفرانس در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی به بهره‌برداری رسید. این طرح‌ها با هدف خودکفایی و بهره‌گیری از دانش فنی، ظرفیت و توان داخلی در مسیر توسعه متوازن و تکمیل زنجیره ارزش تولید محصولات پتروشیمی با سرمایه‌گذاری ۱۰۰ درصدی بخش خصوصی و با حمایت سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی احداث شده است. شرکت بهین پلیمر آریایی واحد تولید کاتالیست صنعتی از گروه صنعتی رجال با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیارد ریال در محل سایت ۳ منطقه، واحد تولید کاغذ و مقوا از کربنات کلسیم از شرکت پترونیکان جنوب با سرمایه‌گذاری ۷۰۰ میلیارد ریال به اضافه ۲.۶ میلیون دلار سرمایه‌گذاری ارزی در سایت یک منطقه، واحد تولید اسید بنزوئیک و اسید ترفتالیک خام از شرکت شادبه افروز سبلان گستر با سرمایه‌گذاری ۳۳۰ میلیارد ریال و طرح تولید کامپاند و گرانول پی‌وی‌سی و بازیافت محصول off گرید جامد از شرکت سینا سود با سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیارد ریال نیز در سایت یک منطقه امروز افتتاح شدند.
راه‌اندازی نخستین سامانه آزمون راکتوری کاتالیست سنتز آمونیاک فشار بالا: شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ با همکاری یک شرکت دانش‌بنیان، نخستین سامانه «آزمون راکتوری کاتالیست سنتز آمونیاک فشار بالا» در کشور را طراحی و راه‌اندازی کرد. طراحی و ساخت این سامانه با هدف تأیید عملکرد کاتالیست تولید داخل در شرایط عملیاتی صنعتی از سوی شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با همکاری شرکت دانش‌بنیان «الکترونیک پیشرفته هرمان» برای نخستین بار در کشور اجرا شد.
ایران‌پلاست: شانزدهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست در ۳۰ شهریورماه امسال به مدت چهار روز در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شد. ۶۱۰ شرکت داخلی و خارجی در ۱۵ سالن به اضافه فضای باز در نمایشگاه ایران‌پلاست امسال حضور داشتند که در فضایی به مساحت ۶۵ هزار مترمربع جانمایی شدند. ۱۰ شرکت خارجی و هیئت‌هایی از ۱۹ کشور جهان در شانزدهمین نمایشگاه ایران‌پلاست حضور داشتند. این هیئت‌ها از پاکستان، صربستان، قزاقستان، سوریه، لبنان، جمهوری آذربایجان، ترکیه، جمهوری نخجوان، اقلیم کردستان عراق، تونس، قطر، عمان، افغانستان، برزیل، گرجستان، ازبکستان، رومانی، عراق، بوسنی و هرزگوین، لهستان و اسپانیا بودند. در شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست ۲۰ نشست تخصصی، میزگرد و کارگاه با حضور متخصصان، مدیران و مسئولان حوزه پتروشیمی برگزار شد.
تحولات صنعت پتروشیــــمی در یک‌هزار و چهارصـــد و یـــک
سند جامع کاتالیست صنعت نفت: نسخه روزآمدشده سند جامع کاتالیست صنعت نفت در روز پایانی شهریورماه امسال در حاشیه شانزدهمین دوره نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست رونمایی شد. مجید دفتری، مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی در این آیین گفت: در یک سال گذشته شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز علمی داخلی روزآمد کردن سند بومی‌سازی کاتالیست‌های صنعت پتروشیمی را انجام داده است. وی افزود: هم‌اکنون ۹۹ نوع کاتالیست، جاذب و آغازگر در صنعت پتروشیمی کشور وجود دارد، ضمن اینکه پژوهشگران صنعت پتروشیمی با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت تاکنون توانسته‌اند ۸۸ مورد از این کاتالیست‌ها را بومی‌سازی و تولید کنند و با توجه به روزآمد کردن سند کاتالیست کشور، باقی کاتالیست‌ها نیز تا پایان دولت سیزدهم بومی شود.
امضای ۶ سند همکاری پژوهش و فناوری پتروشیمی: حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان از رویکردهای اساسی وزارت نفت دولت سیزدهم و شرکت ملی صنایع پتروشیمی به‌عنوان زیرمجموعه آن است. تفاهم‌نامه و قراردادهای بسیاری به‌منظور استفاده حداکثری از توانمندی شرکت‌های داخلی در سال ۱۴۰۱ منعقد شده است. برای نمونه، ۶ قرارداد، موافقت‌نامه و تفاهم‌نامه همکاری هم‌زمان با دومین روز شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست میان شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی و شرکت‌های دانش‌بنیان امضا شد. مدیرعامل شرکت پژوهش و فناوری قرارداد اعطای حق استفاده از دانش فنی (لیسانس)، تهیه بسته طراحی فرآیندی واحد تولید پلی‌اتیلن با ظرفیت ۸۵ هزار تن در سال را با شرکت ابنیه فنی تهران، قرارداد اعطای حق استفاده از دانش فنی (لیسانس) تولید فعال‌کننده کربنات پتاسیم با ظرفیت ۱۵۰ هزار تن در سال را با شرکت آریا افق فیار، تفاهم‌نامه همکاری در زمینه ساخت راکتور سنتز متانول، پکیج WHB، پکیج ریفرمر اولیه و پکیج ریفرمر ثانویه(ATR) ، تأمین رفرکتوری و انجام عملیات نصب رفرکتوری واحد تولید متانول هم با شرکت ماشین‌سازی تاشا، تفاهم‌نامه همکاری در ارائه خدمات فنی، پژوهشی و مشاوره در زمینه توسعه محصول، رفع مشکلات فرآیندی، تجهیزاتی، افزایش تولید، توسعه و کسب دانش فنی فرآیندهای مرتبط با تولید مواد پتروشیمی، کاتالیست و غشاهای صنعتی و احداث واحدهای جدید در زنجیره تکمیلی و ارزش پتروشیمی با هلدینگ صبا انرژی زیرمجموعه شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری، موافقت‌نامه همکاری در طراحی و ساخت سیستم‌های انتقال مواد و بسته‌بندی واحدهای تولید الفین را با شرکت کنترل فرآیند رادمان و موافقت‌نامه همکاری در زمینه طراحی و ساخت خطوط بسته‌بندی تولید پلی‌الفین را با شرکت افرا ونداد ایرانیان امضا کرد.
مرکز خودکفایی صنعت پتروشیمی: «مرکز خودکفایی صنعت پتروشیمی» با هدف استفاده حداکثری از همه ظرفیت‌های علمی و پژوهشی کشور در مسیر توسعه صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ راه‌اندازی شد. این مرکز با هدف ارتقای بهره‌مندی از توان شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، سازندگان داخلی و دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، با تجمیع فعالیت‌های ساخت داخل تجهیزات و لوازم یدکی مورد نیاز صنعت، AVL صنعت پتروشیمی و توسعه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان آغاز به فعالیت کرد.
آغاز عملیات اجرایی طرح پتروالفین فن‌آوران: عملیات اجرایی پروژه یک میلیون و ۶۵۰ هزار تنی پتروالفین فن‌آوران در پاییز ۱۴۰۱ کلید خورد و پس از تکمیل مطالعات امکان‌سنجی و صدور مجوزهای لازم، با مشارکت سهامداران خود وارد مرحله عملیاتی ساخت شد. قرار است در گام نخست، زمینه‌سازی لازم برای احداث کارخانه تولیدی صورت پذیرد که طی آن علاوه بر آماده‌سازی معابر پیرامونی و داخلی، ساخت دو مخزن ۵۰ هزار تنی ذخیره متانول با مجموع ۱۰۰ هزار تن ظرفیت در دستور کار قرار دارد. هدف از احداث این واحد با توجه به لزوم تغییر راهبردهای تولیدی از خام‌فروشی به سوی اهداف با سودآوری مطمئن و پایدارتر، تأمین خوراک لازم برای زنجیره ارزش تعریف شده این محصول در پتروالفین فن‌آوران اعلام شده است. قرار است با توسعه زنجیره تولید در حوزه صنایع پایین‌دست متانول، سالانه ۲۸۰ هزار تن پلی‌اتیلن سبک و سنگین خطی و ۴۵۰ هزار تن پلی‌پروپیلن در کنار دیگر محصولات جانبی تولید شود. این طرح در فاز پروژه حدود ۳ تا ۴ هزار نفر اشتغال‌زایی مستقیم خواهد داشت و در زمان بهره‌برداری و عبور از فاز پروژه دارای ساختار نیروی انسانی ۸۰۰ نفری خواهد بود.
تدوین سند راهبردی پدافند غیرعامل در صنعت پتروشیمی: هدف از تدوین سند راهبردی و نقشه راه پدافند غیرعامل برای صنعت پتروشیمی کشور، شناسایی چالش‌ها و مسائل اساسی پدافندی این صنعت و تبیین راهبردهای کلیدی و سیاست‌های کلان پدافند غیرعامل با هدف رفع مسائل اساسی به‌عنوان خطوط اصلی برای مدیریت کارآمد و تحقق هرچه بیشتر طرح‌ها در سطوح پایین‌تر بوده است.
بزرگ‌ترین معامله تاریخ خصوصی‌سازی ایران: بلوک ۱۲ درصدی هلدینگ خلیج فارس در سال ۱۴۰۱ به اهداف واگذار شد. با فروش بلوک ۱۲ درصدی سهام شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس به ارزش کل ۱۰۸ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان، بزرگ‌ترین معامله تاریخ خصوصی‌سازی ایران به ثبت رسید.
آغاز عملیات اجرایی طرح پتروشیمی همت: عملیات اجرایی طرح «سبزواره پتروشیمی همت» با سرمایه‌گذاری ۳۰۰ میلیون یورو به‌منظور تولید سالانه یک میلیون و ۷۵ هزار تن اوره گرانول در ۲۲ آذرماه ۱۴۰۱ در عسلویه آغاز شد. طرح پتروشیمی همت در زمینه تولید اوره گرانول با استفاده از آمونیاک مازاد مجتمع‌های پتروشیمی داخل کشور و دی‌اکسید کربن مازاد حاصل از ونت‌های فرآیندی مجتمع‌های پتروشیمی پارس، پارسیان سپهر و فرساشیمی در منطقه عسلویه اجرا می‌شود. برآورد سرمایه‌گذاری ثابت داخلی و خارجی این طرح ۳۰۰ میلیون یورو است که با پایان عملیات اجرایی و ورود به عرصه بهره‌برداری، حدود ۶۰۰ هزار تن آمونیاک مازاد از دیگر مجتمع‌ها، ۸۳۰ هزار تن دی‌اکسید کربن مازاد از مجتمع‌های منطقه عسلویه به‌عنوان خوراک مصرف و روزانه ۳ هزار و ۲۵۰ تن اوره گرانول (معادل یک میلیون و ۷۵ هزار تن در سال) تولید می‌کند. از ویژگی‌های منحصربه‌فرد پروژه می‌توان به احداث واحد اوره گرانول بدون احداث واحد آمونیاک اشاره کرد که برای نخستین بار در ایران اجرا شده است و نمونه مشابه در کشور ندارد.
عملیات اجرایی طرح پتروشیمی همت آغاز شد
آغاز عملیات اجرایی طرح GTX پتروشیمی تفتان آریا: عملیات اجرایی طرح تبدیل گاز به محصولات با ارزش افزوده بالاتر (GTX) شرکت پتروشیمی تفتان آریا در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ آغاز شد. برای اجرای گام نخست این طرح که در چابهار، قطب سوم صنایع پتروشیمی ایران احداث می‌شود، ۱.۴ میلیارد دلار اعتبار در نظر گرفته شده است. هدف از اجرای طرح GTX، تولید محصولات پایین‌دست زنجیره ارزش متانول، شامل اسید استیک، فرمالدئید، وینیل استات مونومر و محصولات زنجیره پلی‌ال (پلی یورتان) شامل بوتان دیول و… است. قرار گرفتن در قطب سوم صنایع پتروشیمی کشور در موقعیت راهبردی مرزهای جنوب شرقی کشور و دسترسی به بازارهای صادراتی شرقی و ایجاد اشتغال و امیدآفرینی در سیستان و بلوچستان و منطقه محروم چابهار از مهم‌ترین ویژگی‌ها و آثار مطلوب احداث طرح تبدیل گاز به محصولات با ارزش افزوده بالاتر در چابهار است.
رونمایی از پنج دستاورد فناورانه پژوهش و فناوری پتروشیمی: هم‌زمان با دهه فجر سال ۱۴۰۱ از پنج دستاورد پژوهشی و فناورانه شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی رونمایی شد. تولید موفقیت‌آمیز صنعتی پلی‌اتیلن سنگین با کاتالیست بومی‌شده SAZ در پتروشیمی ایلام، تولید موفقیت‌آمیز صنعتی کاتالیست روپک و ساخت و راه‌اندازی واحد تولید آن در شرکت پتروشیمی شازند، صنعتی شدن کاتالیست پالادیوم با همکاری پتروشیمی شهید تندگویان، بومی‌سازی کاتالیست دی‌متیل‌اتر و منشور بومی‌سازی کاتالیست‌های پتروشیمی از دستاوردهای شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی است که رونمایی شدند.
اعطای لیسانس تولید متانول: آیین امضای قرارداد اعطای لیسانس تولید متانول شرکت پژوهش و فناوری پتروشیمی به شرکت صنایع پتروشیمی لورچ در ۱۶ بهمن‌ماه در حاشیه نخستین نمایشگاه و همایش تخصصی کاتالیست صنعت نفت برگزار شد.
بهره‌برداری از پتروشیمی پارس‌گلایکول: مجتمع پتروشیمی پارس گلایکول با ظرفیت تولید سالانه بیش از ۵۵۰ هزار تن در یازدهم اسفندماه به دستور رئیس‌جمهوری در فاز دوم پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس افتتاح شد. ظرفیت تولید پتروشیمی پارس گلایکول در مجموع ۵۵۳ هزار و ۵۰۰ تن اتیلن گلایکول است که منواتیلن گلایکول به ظرفیت ۵۰۰ هزار تن به‌عنوان محصول اصلی و ۵۰ هزار تن دی‌اتیلن گلایکول و ۳ هزار و ۵۰۰ تن تری‌اتیلن گلایکول به‌عنوان محصولات جانبی در این مجتمع تولید خواهد شد. پتروشیمی پارس گلایکول ۳۴۰ هزار تن اتیلن از پتروشیمی بوشهر، سالانه ۲۲۶ میلیون مترمکعب اکسیژن از پتروشیمی دماوند و روزانه ۰.۰۲ میلیون مترمکعب گاز طبیعی از شرکت ملی گاز به‌عنوان خوراک دریافت می‌کند.
بهره‌برداری از مخازن نه‌گانه فاز دوم مخازن سبز پتروشیمی عسلویه: مخازن نه‌گانه فاز دوم مخازن سبز پتروشیمی عسلویه با ظرفیت ذخیره‌سازی ۴۱۴ هزار مترمکعب فرآورده‌های پتروشیمیایی و سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲۴ هزار میلیارد ریال، ۱۱ اسفندماه با دستور رئیس‌جمهوری بهره‌برداری رسمی شد. مخازن نه‌گانه فاز دوم مخازن سبز پتروشیمی عسلویه شامل ۶ دستگاه مخزن ذخیره‌سازی متانول و سه دستگاه مخزن ذخیره‌سازی فرآورده‌های اتیلن گلایکول با مجموع ظرفیتی بالغ بر ۴۱۴ هزار مترمکعب به همراه خطوط ارتباطی و صادراتی مورد نیاز تا درگاه بندر صادراتی پارس است که با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲۴ هزار میلیارد ریال از ابتدای سال ۱۴۰۰ در مدت ۲۴ ماه تکمیل و احداث شده است. فاز دوم مخازن سبز پتروشیمی عسلویه شامل ۱۳ مخزن است که اجرای پروژه مخازن نه‌گانه بخش اصلی این فاز محسوب می‌شود و چهار مخزن باقی‌مانده به تناسب تکمیل طرح‌های پتروشیمی فاز دوم پتروشیمی عسلویه وارد مدار می‌شوند.
تحولات صنعت پتروشیــــمی در یک‌هزار و چهارصـــد و یـــک
بهره‌برداری از واحد دوم ASU۲ شرکت دماوند انرژی عسلویه: واحد دوم از مجموعه ASU۲ (واحد هوای فشرده) و پست ۴۰۰/۲۳۰ کیلوولت شرکت دماوند انرژی عسلویه با دانش و فناوری روزآمد و استفاده از پیشرفته‌ترین ماشین‌آلات به بهره‌برداری رسید. واحد دوم از مجموعه ASU۲ شرکت دماوند انرژی عسلویه با دانش و فناوری روزآمد و استفاده از پیشرفته‌ترین ماشین‌آلات به تولید رسید. براساس این گزارش، با بهره‌برداری از این پروژه راهبردی با ظرفیت تولید ۷۲ هزار و ۵۰۰ نرمال مترمکعب اکسیژن، ۱۱ هزار نرمال مترمکعب نیتروژن، ۶ هزار و ۷۰۰ نرمال مترمکعب هوای ابزار دقیق و ۳ هزار و ۴۰۰ نرمال مترمکعب هوای سرویس، زمینه تأمین اکسیژن مورد نیاز شرکت‌های متقاضی این محصولات در فاز دوم پتروشیمی منطقه پارس مهیا شد.
آغاز عملیات اجرایی طرح PDH/PP پلیمر کنگان: عملیات اجرایی طرح PDH/PP پلیمر کنگان با هدف تکمیل زنجیره ارزش در یازدهم اسفندماه با حضور وزیر نفت و معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی آغاز شد. طرح پروپان به پروپیلن و پروپیلن به پلی‌پروپیلن (PDH/PP) شرکت توسعه پلیمر کنگان با ظرفیت اسمی سالانه ۶۰۰ هزار تن پروپیلن و ۶۰۰ هزار تن پلی‌پروپیلن در ضلع جنوب شرقی فازهای ۲۴-۲۲ پارس جنوبی احداث می‌شود. ۷۱۴ هزار تن پروپان مورد نیاز این طرح از پارس جنوبی و روزانه ۱.۲۸ میلیون مترمکعب گاز طبیعی از سوی شرکت ملی گاز ایران به‌عنوان خوراک تأمین می‌شود.
انتصابات سال: جواد اوجی، وزیر نفت در سال ۱۴۰۱ با صدور احکام جداگانه، احمد شکری و حسن عباس‌زاده را به‌عنوان عضو اصلی هیئت مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی منصوب کرد. همچنین مرتضی شاهمیرزایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با صدور احکامی در سال ۱۴۰۱، بیژن چگنی را به‌عنوان سرپرست مدیریت کنترل تولید این شرکت، سید محمود متفکریان به‌عنوان مشاور مدیرعامل و مدیر دفتر مرکزی حراست این شرکت، عباس غلامی به‌عنوان رئیس دفتر توسعه صنایع پایین‌دستی این شرکت، هادی شایق به‌عنوان دبیر جایزه تعالی صنعت پتروشیمی، عباس غلامی به‌عنوان مدیر توسعه صنایع پایین‌دستی این شرکت، فرید دوستی به‌عنوان رئیس کل روابط عمومی شرکت ملی صنایع پتروشیمی و خدیجه کریمی به‌عنوان سرپرست مهندسی ساختار این شرکت منصوب کرد. افزون بر این مسعود حسنی به‌عنوان مدیر جدید شرایط اضطراری پتروشیمی‌های منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس و پیام برزگر به‌عنوان مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی از سوی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی منصوب شدند. عظیم شیراوند، رئیس سازمان حراست صنعت نفت نیز طی حکمی سیدمحمود متفکریان را به‌عنوان «معاون سازمان و مدیر دفتر مرکزی حراست شرکت ملی صنایع پتروشیمی» منصوب کرد.
انتهای پیام/.
https://asrgomrok.ir/vdcb.gb0urhb0wiupr.html
