ارزیابی تحولات 2 ساله بلیت هواپیما

به گزارش پایگاه تخصصی و خبری تحلیلی عصر گمرک،‌ برخی شنیده‌های غیر رسمی حاکی است در روزهای اخیر شرکت‌های هواپیمایی در نشستی درون تشکلی تصمیم گرفته اند با توجه به کاهش تقاضای سفرهای هوایی (Low Season) رقم 600 هزار تومان را به عنوان کف قیمتی فروش بلیت تعیین کنند.

نگاهی به تحولات قیمت بلیت در دوسال اخیر/نرخنامه بهمن 98 اندکی قبل از شیوع کرونا
در بهمن ماه 1398 جدیدترین نرخ نامه بلیت هواپیما برای پروازهای داخلی و اندکی پیش از شیوع کرونا منتشر شد؛ اما در اسفند ماه همان سال و با شیوع ویروس کرونا به دستور وزیر راه و شهرسازی، تمام پروازهای مسافری داخلی و خارجی در نوروز 1399 متوقف شد و سپس در اواخر اردیبهشت 1399 بار دیگر پروازها از سر گرفته شد.
 خرداد 1399 و افزایش مجدد قیمت‌ها با نرخنامه مصوب سازمان هواپیمایی
 در پی کاهش تقاضای پروازهای داخلی و خارجی، برخی ایرلاین‌ها در اواخر خرداد ماه 1399 اقدام به افزایش نرخ پروازها کردند. 
در این بازه زمانی بلیت برخی مسیرها که تا پیش از کرونا کمتر از 200 هزار تومان بود به دامنه 300 تا 500 هزار تومان رسید.
ابلاغ نرخنامه جدید در مهر 99 و افزایش قیمت‌ها به بهانه محدودیت‌های مسافرگیری کرونایی 
این روند ادامه داشت تا اینکه در مهر ماه 1399 انجمن شرکت‌های هواپیمایی به صورت خودسر نرخنامه جدیدی منتشر کرد این در حالی است که تا پیش از آن، نرخ نامه‌ها با تصویب شورای عالی هواپیمایی یا نظر نهایی وزیر راه و شهرسازی تعیین و ابلاغ می‌شد. 
اقدامی که با واکنش منفی وزیر سابق راه و شهرسازی و رئیس اسبق سازمان هواپیمایی کشوری مواجه شد و محمد اسلامی وزیر وقت راه دستور توقف اجرای این نرخنامه را صادر کرد. 
در این نرخنامه، تغییرات قیمتی عجیبی رقم خورد و سقف قیمتی پرواز تهران-مشهد یک میلیون و 360 هزار تومان در نظر گرفته شده بود؛ گران‌ترین قیمت بلیت برای مسیر تبریز-بندرعباس با حداکثر قیمت 2 میلیون و 674 هزار و 200 تومان بوده، همچنین مسیر کرمانشاه- بندرعباس در حداکثر قیمت خود 2 میلیون و 60 هزار تومان تعیین قیمت شد. 
قیمت بلیت پروازهای تهران-کیش و تهران-قشم هم به ترتیب بین «700 هزار تا 1 میلیون و 750 هزار» و «722 هزار تا 1 میلیون و 890 هزار» تومان دامنه گذاری شد.
بهانه شرکت‌های هواپیمایی برای صدور این نرخنامه جدید، ابلاغ مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر الزام ایرلاین‌ها به فروش بلیت پروازهای داخلی حداکثر تا 60 درصد ظرفیت هر هواپیما از ابتدای آبان ماه 1399 بود. 
وزیر سابق راه شبانه نرخنامه مهر 99 را ابطال کرد 
وزیر سابق راه شامگاه 18 مهر ماه 1399 دستور توقف اجرای این نرخنامه را صادر کرد و 19 مهر ماه نیز سازمان هواپیمایی با اعلام مخالفت خود با این افزایش قیمت بلیت، وعده اصلاح قیمت‌ها در آبان 99 را داد. 
آخرین روز مهر ماه سال گذشته مدیران عامل ایرلاین‌ها و مدیران صنعت هوانوردی به دیدار اسلامی وزیر راه رفتند تا درباره وضعیت این صنعت و تعیین نرخ بلیت هواپیما با وی رایزنی کنند؛ در این نشست بود که وزیر راه خواستار شفاف سازی صورت‌های مالی ایرلاین‌ها و همچنین تعیین ریز به ریز جدول هزینه‌های هر ساعت-صندلی پروازی از سوی شرکت‌های هواپیمایی شد. 
الزام ایرلاین‌ها به شفاف سازی صورت‌های مالی برای اولین بار
 اتفاقی که برای نخستین بار قرار بود رقم بخورد؛ اما نهایتاً تعدادی از ایرلاین‌ها به بهانه اینکه وابسته به نیروهای مسلح هستند، از شفاف سازی صورت‌های مالی خود طفره رفتند؛ برخی هم صورت‌های مالی خود را به صورت ناقص به سازمان هواپیمایی کشوری دادند! 
افزایش 10 درصدی قیمت بلیت در آبان 99/تعیین کف قیمتی برای اولین بار منتفی شد
 نهایتاً اواخر آبان ماه شورای عالی هواپیمایی با حضور نمایندگان شرکت‌های هواپیمایی برگزار و مقرر شد تا قیمت بلیت هواپیما 10 درصد نرخنامه خرداد 1399 تغییر افزایشی کند.
از دیگر اقدامات خوب وزیر سابق راه در این خصوص، حذف کف قیمتی از نرخنامه بود؛ در این جلسه مقرر شد محدودیت ارزان‌ترین نرخ برای شرکت‌های هواپیمایی از جدول فوق حذف شده و هیچ حداقل قیمتی وجود نداشته باشد؛ همچنین هیچ شرکت هواپیمایی مجاز به افزایش قیمت، بالاتر از سقف تعیین شده نبود.
در این نرخ نامه، حداکثر قیمت پرواز تهران-مشهد 771 هزار تومان، تهران-شیراز 674 هزار تومان و تهران کیش 996 هزار تومان تعیین شده بود؛ این در حالی است که قیمت همین مسیرها در خرداد همان سال (1399) به ترتیب 701، 613 و 905 هزار تومان تعیین شده بود.
افزایش مجدد قیمت‌ها در خرداد 1400
روند اعتبار نرخنامه آبان 1399 تا سفرهای نوروز 1400 و حتی بهار امسال هم ادامه یافت اما در نهایت در اواخر خرداد امسال بار دیگر شرکت‌های هواپیمایی اقدام به افزایش قیمت بلیت هواپیما کردند.
اتفاقی که با برکناری رئیس وقت سازمان هواپیمایی و آغاز به کار سرپرست این سازمان که همزمان مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران بود، همزمان شد؛ این موضوع به چالش سنگینی میان انجمن شرکت‌های هواپیمایی و سازمان هواپیمایی کشوری بر سر قانونی بودن یا نبودن تغییرات قیمت بلیت هواپیما منجر شده بود. 
انجمن ایرلاین‌ها: افزایش قیمت بلیت قانونی است/سازمان هواپیمایی: غیر قانونی است
 از یک سو، انجمن شرکت‌های هواپیمایی با استناد به بند ب ماده 161 قانون پنجم توسعه کشور موسوم به قانون آزادسازی قیمت بلیت هواپیما، این تغییرات قیمتی را قانونی می‌دانست.
از سوی دیگر سیاوش امیرمکری سرپرست وقت سازمان هواپیمایی کشوری با استناد به بند ب ماده 5 قانون هواپیمایی کشوری و بند ج ماده 6 این قانون، تعیین نرخ بلیت پروازهای داخلی را در زمره اختیارات شورای عالی هواپیمایی کشوری عنوان می‌کرد.
از ابتدای آذر امسال؛ محدودیت مسافرگیری در پروازها لغو شد
 ستاد ملی مقابله با کرونا نهایتاً در اواخر آبان ماه امسال مصوب کرد تا محدودیت پذیرش 60 درصدی ظرفیت هواپیما از ابتدای آذر ماه امسال برداشته شود.
شورای عالی هواپیمایی نیز در 25 آبان ماه امسال به ریاست رستم قاسمی برگزار شد و به دستور وی، قرار شد از ابتدای آذر ماه و همزمان با رفع محدودیت کرونایی مسافرگیری، قیمت بلیت پروازهای داخلی کاهش شود.
 نرخ نامه جدید هم همان روز منتشر شد.
رئیس سازمان هواپیمایی: کاهش 15 درصدی قیمت بلیت از ابتدای آذر الزامی است
محمد محمدی‌بخش معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در پایان این نشست اعلام کرد: با توجه به تصمیم اتخاذ شده در شورای عالی هواپیمایی و موضوعاتی نظیر رفع محدودیت 60 درصدی ظرفیت پذیرش پرواز و افزایش ظرفیت پروازها و با توجه به استدلال‌های مطرح شده توسط سازمان هواپیمایی کشوری، نماینده شرکت‌های هواپیمایی و سایر اعضای شورا، توافق بر این شد که از اول آذر نرخ بلیت هواپیما به طور متوسط 15 درصد کاهش یابد.
دبیر انجمن ایرلاین‌ها (26 آبان): کاهش قیمت بلیت از 2 تا 33 درصد است!
مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی فردای همان روز (26 آبان) درباره این نشست گفت: دامنه کاهش قیمت‌ها از 2 تا 33 درصد است که بیشترین کاهش قیمت به پرواز تهران- بم با کاهش 33 درصدی اختصاص دارد اما به طور متوسط کاهش قیمت‌ها 12 تا 13 درصد بوده است.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی گفت: سقف قیمت مسیر پروازی تهران- مشهد قبلاً یک میلیون و 78 هزار تومان بود که با کاهش 9 درصدی در جلسه 25 آبان سازمان هواپیمایی به ریاست وزیر راه، به 982 هزار و 482 تومان کاهش یافت.
اسعدی سامانی با بیان اینکه کف قیمتی در نرخنامه جدید برداشته شده و فقط سقف قیمت اعلام شده است گفت: نرخ‌ها شناور بوده و مردم می‌توانند بر اساس ساعت یا روز پرواز بلیت با قیمت‌های پایین‌تر خریداری کنند. مثلاً در روزهای میانی هفته پرواز تهران- مشهد با قیمت 566 هزار تومان وجود دارد.
به گفته وی ارزان‌ترین سقف قیمتی مسیرهای پروازی به پرواز تهران- اراک با 566 هزار و 800 تومان اختصاص دارد.
وزیر راه (4 آذر امسال): کاهش 15 درصدی قیمت بلیت اجباری است
رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی نیز در 4 آذر ماه امسال با انتشار توییتی در فضای مجازی، ایرلاین‌ها را موظف به اعمال کاهش 15 درصدی بلیت هواپیما کرد.
قیمت بلیط هواپیما باید 15 درصد کاهش یابد
 
افزایش 4 درصدی بلیت پروازهای داخلی از 13 دی ماه/بهانه جدید: اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده!
بلافاصله پس از کاهش 15 درصدی قیمت بلیت پروازهای داخلی از 13 دی ماه امسال قانون مالیات بر ارزش افزوده برای بلیت پروازهای داخلی و خارجی اعمال شد که با توجه به لغو قانون اخذ عوارض 5 درصدی شهرداری‌ها از فروش بلیت پروازهای داخلی، عملاً به افزایش 4 درصدی پروازهای داخلی منجر شد.
بلیت پروازهای خارجی 9 درصد گران شد
همچنین بلیت پروازهای خارجی نیز مشمول 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده شد که با توجه به قابل توجه بودن قیمت بلیت پروازهای خارجی، عملاً بین 2 تا 5 میلیون تومان به قیمت بلیت پروازهای خارجی اضافه شد.
توافق شرکت‌های هواپیمایی برای نفروختن بلیت پرواز کمتر از 600 هزار تومان
در کنار این اتفاقات، انجمن شرکت‌های هواپیمایی اخیراً به ایرلاین‌ها ابلاغ کرده که کف قیمت بلیت پروازهای داخلی 600 هزار تومان باشد.
رئیس سازمان هواپیمایی: با ارزان فروشی ایرلاین‌ها برخورد می‌کنیم!
محمد محمدی بخش معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نیز در اظهار نظری عجیب به ایرلاین هایی که اقدام به فروش بلیت در نرخ‌های پایین می‌کنند، هشدار داده و اعلام کرده که با ایرلاین هایی که اقدام به «رقابت مضره» کنند، برخورد می‌شود!
مدیرکل نظارت بر ایرلاین‌های سازمان هواپیمایی: کف قیمتی 600 هزار تومان برای بلیت، غیر قانونی است
حسن خوشخو مدیرکل نظارت بر فرودگاه‌ها و شرکت‌های هواپیمایی در خصوص تعیین کف قیمتی 600 هزار تومانی اظهار کرد: اعلام کف قیمتی 600 هزار تومان برای ایرلاین‌ها را فاقد وجاهت قانونی است.
وی گفت: کف و سقف نرخ بلیت هواپیما در جلسه شورای عالی هواپیمایی در آبان ماه 1399 مورد بررسی قرار گرفت در این نشست تعیین کف قیمتی برای بلیت هواپیما حذف شد؛ شرکت‌های هواپیمایی هم داوطلبانه پذیرفتند کف نرخ بلیت دیگر وجود نداشته باشد.
این مقام مسئول در سازمان هواپیمایی کشوری یادآور شد: در آخرین جلسه شورای عالی هواپیمایی در سال جاری که با موضوع حذف محدودیت مسافرگیری در پروازهای داخلی برگزار شد با توافق انجمن شرکت‌های هواپیمایی تصمیم گرفته شد حدود 15 درصد از قیمت بلیت‌ها کاهش یابد.
وی تأکید کرد: در این جلسه تعیین کف قیمتی 600 هزار تومانی برای پروازهای داخلی در این جلسه مورد بررسی قرار نگرفت بنابراین سازمان هواپیمایی کشوری این اتفاق را فاقد وجاهت قانونی می‌داند.
 رئیس انجمن آژانس‌های هواپیمایی: وقتی می‌خواهند سقف قیمتی بدهند، می‌گویند قانون آزادسازی داریم اما برای کف قیمتی، 600 هزار تومان تعیین می‌کنند!
حرمت الله رفیعی رئیس انجمن آژانس‌های هواپیمایی نیز درباره این موضوع گفت: تعیین کف قیمتی 600 هزار تومان برای پروازهای داخلی، با قانون آزادسازی قیمت بلیت هواپیما مغایرت دارد و حقوق مردم در این زمینه پایمال می‌شود ولی ایرلاین‌ها به کسی هم پاسخگو نیستند.
وی ادامه داد: ایرلاین‌ها جلسه‌ای داشته اند و با هم توافق کرده اند که هیچ ایرلاینی کمتر از 600 هزار تومان بلیت نفروشد؛ وقتی چند سال است که قانون آزادسازی اجرا می‌شود، همواره درخواست داشته ایم تا این قانون به صورت دقیق اجرا شود؛ چرا وقتی ایرلاین‌ها می‌خواهند سقف قیمتی را بال ببرند، به قانون آزادسازی نرخ بلیت هواپیما استناد می‌کنند؛ اما وقتی می‌خواهند کف قیمتی را تعیین کنند، اعتنایی به این قانون نمی‌کنند؟
رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی گفت: در حال حاضر که به دلیل کاهش تقاضای پرواز، قیمت‌ها کاهش یافته، شرکت‌های هواپیمایی بین خود توافق می‌کنند که هیچ ایرلاینی حق ندارد کمتر از 600 هزار تومان بلیت بفروشد.
انتهای پیام/.